Giải pháp nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo

NGUYỄN VĂN BÁCH
2/01/2022

 1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến:

a. Sự cần thiết

Trong thời gian qua, huyện Tuần Giáo đã có nhiều nỗ lực trong việc thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước. Huyện đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong hoạt động của cơ quan đơn vị trên địa bàn huyện: 95% các văn bản, tài liệu chính thức trao đổi giữa các cơ quan, đơn vị, các xã, thị trấn được thực hiện dưới dạng điện tử trên hệ thống TD Office (trừ văn bản mật); cán bộ, công chức, viên chức thường xuyên sử dụng hệ thống thư điện tử trong công việc; bảo đảm dữ liệu điện tử phục vụ hầu hết các hoạt động trong các cơ quan, đơn vị, các xã, thị trấn; hầu hết các giao dịch của các cơ quan hành chính nhà nước được thực hiện trên môi trường điện tử; các dịch vụ công được cung cấp trực tuyến ở mức độ 3 và 4, đáp ứng nhu cầu phục vụ người dân và doanh nghiệp mọi lúc, mọi nơi. Tuy nhiên, việc ứng dụng dịch vụ công trực tuyến còn gặp một số khó khăn nhất định. Thực tế đáng ngại là tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo thời gian trước đây còn đạt rất thấp, thậm chí có một số xã không thực thực hiện mặc dù đã được cung cấp dịch vụ công trực tuyến đầy đủ, bảo đảm nhưng người dân vẫn không ứng dụng mà thực hiện thủ tục hành chính với thói quen sử dụng văn bản thủ công, nộp trực tiếp hoặc nhờ làm hộ, nộp giúp. Trong khi đó, để đầu tư xây dựng một dịch vụ công trực tuyến, nhất là những dịch vụ mức độ 3 trở lên việc đầu tư cho các dịch vụ này rất tốn kém chi phí, thời gian và công sức.

Kế hoạch số 4081/KH-UBND ngày 30/12/2020 cải cách hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh Điện Biên xác định việc triển khai có hiệu quả các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đã được cung cấp, phấn đấu đạt từ 21% trở lên số hồ sơ thủ tục hành chính (sau đây viết tắt là TTHC) được xử lý trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 so với tổng số hồ sơ đã tiếp nhận trong năm 2021. Ngày 15/7/2021, Chính phủ ra Nghị quyết số 76/NQ-CP ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030. Theo đó mục tiêu đến năm 2025: 100% người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến được cấp định danh và xác thực điện tử thông suốt và hợp nhất trên tất cả các hệ thống tin của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương. Mục tiêu đến năm 2030: 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau, bao gồm cả thiết bị di động.

Sáng kiến được thực hiện trên cơ sở phân tích số liệu điều tra thu thập bằng từ Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND & UBND huyện và phương pháp điều tra bằng phỏng vấn trực tiếp từ người dân thực hiện thủ tục hành chính tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc của Huyện và các xã, thị trấn. Tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo năm 2021, đã được cải thiện rõ rệt sau đợt Kiểm tra việc thực hiện các quy định về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh năm 2021 trên địa bàn huyện Tuần Giáo theo Kế hoạch số 193/KH-UBND ngày 13/10/2021 của UBND huyện. Tuy nhiên để tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện bảo đảm theo tiêu chí của tỉnh thì cần có giải pháp căn cơ trong việc tổ chức thực hiện.

Một trong những nhiệm vụ của Văn phòng HĐND & UBND huyệntham mưu về chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch Ủy ban nhân dân; kiểm soát thủ tục hành chính; tổ chức triển khai thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính thuộc phạm vi, chức năng quản lý của UBND huyện; hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ của cá nhân, tổ chức trên tất cả các lĩnh vực thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND huyện, chuyển hồ sơ đến các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện giải quyết và nhận kết quả để trả cho cá nhân, tổ chức. Với cương vị là người đứng đầu, trực tiếp tham gia chỉ đạo, đôn đốc, theo dõi Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc của huyện, bản thân tôi luôn trăn trở làm sao phải đẩy mạnh cải cách hành chính đồng thời nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo. Xuất phát từ ý tưởng đó, tôi đã dành thời gian nghiên cứu, theo dõi, thăm hỏi, tổng hợp Giải pháp nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo; tham vấn chuyên môn của Phòng Kiểm soát Thủ tục hành chính – Văn phòng UBND tỉnh Điện Biên, Phòng Cải cách hành chính thuộc Sở Nội vụ tỉnh, Phòng Nội vụ huyện Tuần Giáo, Bưu điện huyện Tuần Giáo; Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả trực thuộc Văn phòng HĐND & UBND huyện Tuần Giáo.

Tôi cũng mạnh dạn đề xuất sáng kiến trước hết trình Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở huyện Tuần Giáo xem xét, công nhận. Mặt khác, là tài liệu định hướng, tuyên truyền, giúp nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, nhận thức trong việc nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

b. Mục đích

1. Khảo sát sự thay đổi về nhận thức của những người dân thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến và với phương thức truyền thống nộp trực tiếp. So sánh lợi ích của những người dân thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến được thực hiện thủ tục với những người dân thực hiện nộp thủ tục trực tiếp.     

2. Tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên trong việc nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

3. Đề xuất một số giải pháp liên quan đến việc nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

2. Phạm vi triển khai thực hiện: Phổ biến trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

3. Mô tả sáng kiến:

3.1. Thu thập, nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

3.1.1. Khái quát tình hình giải quyết thủ tục hành chính trên địa bàn huyện Tuần Giáo:

Văn phòng HĐND-UBND và các cơ quan,chuyên môn, UBND các xã, thị trấn thường xuyên thực hiện nhiệm vụ kiểm soát TTHC theo quy định. Thường xuyên cập nhật việc niêm yết, công khai TTHC, kết quả giải quyết TTHC, địa chỉ tiếp nhận phản ánh, kiến nghị về quy định hành chính, tiếp nhận phản ánh kiến nghị về CCHC tại “Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả” cấp huyện, cấp xã và tại các cơ quan chuyên môn, trên Cổng thông tin điện tử huyện bảo đảm chính xác, rõ ràng, đầy đủ các TTHC theo quyết định công bố, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho tổ chức, cá nhân tiếp cận, tìm hiểu và thực hiện TTHC, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, đồng thời có cơ sở, điều kiện để thực hiện quyền giám sát quá trình tiếp nhận, giải quyết TTHC của cán bộ, công chức. Số liệu cụ thể trong quá trình nghiên cứu, khảo sát thu thập tính từ 01/01/2021 chốt đến 30/11/2021.

Cấp huyện: Tổng số hồ sơ TTHC đã tiếp nhận: 3.088 hồ sơ; Tổng số hồ sơ đã giải quyết: 2.710 Hồ sơ, trong đó (sớm hạn: 2.708 Hồ sơ; trễ hạn: 02 hồ sơ (đã trả đúng ngày nhưng tích kết thúc trên Cổng dịch vụ công trễ); Đang giải quyết trong hạn: 378 hồ sơ);

Cấp xã: Tổng số hồ sơ TTHC đã tiếp nhận: 20.619 hồ sơ; Tổng số hồ sơ đã giải quyết: 20.474 Hồ sơ, trong đó (sớm hạn: 18.828 Hồ sơ, đúng hạn: 1.631 Hồ sơ, trễ hạn: 17 hồ sơ; Đang giải quyết chưa tới hạn: 144 hồ sơ).

Việc để hồ sơ quá hạn: Trong năm 2021 do mới triển khai thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ trên Cổng Dịch vụ công của tỉnh tại cấp xã, do vậy số lượng hồ sơ quá hạn này được thể hiện trên Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh thực chất là đã được xử lý và trả đúng hạn cho người dân thông qua bộ phận một cửa, tuy nhiên do công chức đầu mối tiếp nhận thủ tục hành chính khi giải quyết các bộ thủ tục hành chính này lại chưa thành thạo thao tác trên cổng dịch vụ công trực tuyến nên chưa chuyển kết thúc quá trình giải quyết trên cổng dịch vụ công trực tuyến và một số hồ sơ thì đã được giải quyết và trả đúng hạn cho người dân nhưng khi tập huấn trên cổng dịch vụ công trực tuyến lại làm ví dụ để test thử nên không kết thúc được trên cổng dịch vụ công trực tuyến.

Công tác xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức đối với TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết cũng được UBND huyện quan tâm chú trọng, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn đơn vị thực hiện việc niêm yết công khai địa chỉ tiếp nhận phản ánh kiến nghị của tổ chức, cá nhân về giải quyết TTHC. Niêm yết công khai trên bảng niêm yết đặt tại trụ sở làm việc về việc tiếp nhận, phản ánh, kiến nghị, đề xuất về quy định hành chính và giải quyết TTHC tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả; Thông báo Công khai trên Trang Cổng tin điện tử của huyện. Từ 01/01/2021 đến 30/11/2021  không có phản ánh, kiến nghị, đề xuất nào của cá nhân, tổ chức đối với TTHC.

Ban hành Kế hoạch số 21/KH-UBND, ngày 28/01/2021 Kế hoạch truyền thông về hoạt động kiểm soát TTHC năm 2021 trên địa bàn huyện Tuần Giáo. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, Đài Truyền thanh và Truyền hình huyện; Cổng thông tin điện tử của huyện, của các cơ quan, đơn vị. Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng về kiểm soát TTHC cho đội ngũ cán bộ đồng thời công chức, viên chức. Công khai đầy đủ, rõ ràng, đúng quy định các TTHC tại trụ sở làm việc của các cơ quan, đơn vị tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tra cứu, cập nhật và tìm hiểu thông tin. Kết hợp với các hình thức tuyên truyền khác như pa nô, áp pích, phát tờ rơi, tờ gấp phù hợp với đặc điểm, tình hình của cơ quan, đơn vị, địa phương.

Giao cho các đơn vị chuyên môn, UBND các xã, thị trấn thực hiện báo cáo Công tác kiểm soát TTHC, triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC và thực hiện TTHC trên môi trường điện tử theo đúng niên độ báo cáo.

Số TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết được thực hiện theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông đang có hiệu lực: 297 thủ tục cấp huyện và 155 thủ tục cấp xã.

Chỉ đạo nghiêm việc áp dụng giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại các phòng, ban, đơn vị cấp huyện và UBND cấp xã. Các TTHC sau khi UBND tỉnh công bố đã được UBND huyện kịp thời triển khai áp dụng thực hiện.

Việc tiếp nhận, trả kết quả giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và thực hiện xin lỗi người dân khi để xảy ra trễ hẹn trong giải quyết TTHC được thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 61/2018/NĐ-CP, ngày 23/4/2018, của Thủ tướng Chính phủ.

Công tác đánh giá chất lượng giải quyết TTHC theo nội dung Quyết định số 1187/QĐ-UBND ngày 13/11/2019 của UBND tỉnh: Trước ngày 18 của tháng cuối quý, UBND huyện căn cứ công văn hướng dẫn của UBND tỉnh thực hiện đánh giá chất lượng giải quyết TTHC tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND&UBND huyện, tại các cơ quan chuyên môn và UBND các xã, thị trấn theo quy định. Công khai kết quả đánh giá trên Cổng Thông tin điện tử của huyện và UBND các xã, thị trấn.

3.1.2. Tình hình sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo

Tỷ lệ tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC trên Cổng dịch vụ công trực tuyến tỉnh trên tổng số TTHC của người dân thực hiện gần như bằng không cho đến thời điểm 15/10/2021.

Theo tìm hiểu thì có 1 số nguyên nhân chính như: Nhiều người dân chưa từng tiếp xúc công nghệ thông tin, chưa bao giờ sử dụng máy vi tính, chưa biết máy vi tính, Internet là gì. Một khi không có máy móc, thiết bị thì rất khó nói đến chuyện dùng dịch vụ công trực tuyến. Mặt khác một bộ phận dân cư là người dân lao động, nông dân, khả năng sử dụng, cập nhật Internet còn thấp nên đây là một trong những khó khăn, trở ngại nhất khi triển khai dịch vụ này đến người dân, bên cạnh đó, hệ thống mạng đôi khi còn gặp trục trặc trong việc truyền tải dữ liệu nên đôi khi việc đăng ký hay cập nhật cũng còn gặp khó nhất là tại các xã vùng cao.

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như: tâm lý lo ngại về sự không thuận tiện, sợ mất nhiều thời gian khi thực hiện so với nộp trực tiếp được hướng dẫn của công chức tiếp nhận, sợ mất an toàn thông tin khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến, nên đa số người dân vẫn lựa chọn cách truyền thống, đến trực tiếp cơ quan chức năng để thực hiện TTHC. Một nguyên nhân cần được nói tới ở đây là việc tuyên truyền, phổ biến về lợi ích dịch vụ công này vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều người khác không biết phải tìm các dịch vụ công trực tuyến ở đâu, chỉ nghe là có dịch vụ như thế nhưng làm thế nào để thực hiện thì không biết.

Ngày 13 tháng 10 năm 2021, Văn phòng HĐND&UBND huyện đã tham mưu UBND huyện ban hành số: 193/KH-UBND kiểm tra việc thực hiện các quy định về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh năm 2021 trên địa bàn huyện Tuần Giáo theo đó để đánh giá việc thực hiện các quy định về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh năm 2021 trên địa bàn huyện Tuần Giáo. Kịp thời chấn chỉnh, khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh.

Một số công dân đã được công chức bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại huyện và các xã, thị trấn hướng dẫn cách tự nhập thông tin, thao tác trên máy tính một cách đơn giản, nhanh chóng. Công dân cũng được hỗ trợ tra cứu các dịch vụ công trực tuyến để tự gửi hồ sơ tại nhà nếu cần thiết.

Đến 30/11/2021, số hồ sơ thủ tục hành chính được xử lý trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 tại huyện và 19 xã, thị trấn đã vượt 21% so với tổng số hồ sơ đã tiếp nhận đến thời điểm khảo sát. Như vậy kết quả bảo đảm so với Kế hoạch số 4081/KH-UBND ngày 30/12/2020 cải cách hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh Điện Biên xác định việc triển khai có hiệu quả các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đã được cung cấp, tuy nhiên một số xã còn đạt thấp là: Phình Sáng đạt 24,75% trên tổng số 303 hồ sơ; Tỏa Tình đạt 24,85% trên tổng số 165 hồ sơ. Kết quả đã cho thấy nhờ sự sát sao trong chỉ đạo, tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn trực tiếp một số xã đã bứt phá trong việc triển khai dịch vụ công trực tuyến.

Việc thực hiện quy định về tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích: Tỷ lệ TTHC đã triển khai có phát sinh hồ sơ tiếp nhận hoặc trả kết quả giải quyết qua dịch vụ Bưu chính công ích từ 01/01 đến 30/11/2021: 3,02% (717/23.707 hồ sơ). Tỷ lệ hồ sơ TTHC được tiếp nhận qua dịch vụ Bưu chính công ích từ 01/01 đến 30/11/2021: 06/23.707 hồ sơ. Tỷ lệ kết quả giải quyết TTHC được trả qua dịch vụ Bưu chính công ích từ 01/01 đến 30/11/2021: 3,0% (711/23.707 hồ sơ ). Trên địa bàn các xã, thị trấn hầu hết đều có điểm bưu điện, chuyển phát nhanh. Mặc dù tỷ lệ sử dụng việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích trên địa bàn còn đạt thấp, song do dịch bệnh Covid – 19 diễn biến phức tạp, khó lường, hạn chế tiếp xúc nên một số người dân sau khi được thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện đã biết tự tìm đến dịch vụ công trực tuyến, nhất là số hồ sơ đăng ký kinh doanh và nhiều loại thủ tục khác có thanh toán lệ phí qua mạng Bưu chính công ích của huyện cũng được sử dụng tăng lên vì chuyển phát hồ sơ đến tận nhà trong mùa dịch.

Qua nghiên cứu và xem xét các báo cáo, công bố của tỉnh, mặc dù quá trình triển khai dịch vụ công trực tuyến ở cả 3 cấp trên toàn tỉnh cũng như trên địa bàn huyện Tuần Giáo còn gặp khó khăn do người dân chưa thật sự hiểu và áp dụng vào cuộc sống, tuy nhiên thực tế đã cho thấy ở nơi nào chính quyền quyết liệt thực hiện các giải pháp tuyên truyền và hỗ trợ, nơi đó tỷ lệ tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường mạng sẽ từng bước tăng cao.

3.1.3. Chất lượng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn:

Trên địa bàn huyện đã tập trung vào giải pháp đẩy mạnh đổi mới, tăng cường ứng dụng CNTT trong công tác quản lý nhà nước, nhất là trong việc giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến đối với những lĩnh vực bức thiết, liên quan đến người dân. Từng bước phối hợp triển khai các hệ thống thông tin quốc gia về dân cư, đất đai - xây dựng, doanh nghiệp.

Trang thiết bị từng bước được đầu tư, bao gồm: phần cứng, phần mềm, đường truyền, giải pháp để cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Để bảo đảm an ninh thông tin, dịch vụ được thực hiện không bị gián đoạn, không mất dữ liệu và không phải khai báo lại. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện và 19 xã thị trấn đã được lắp đặt Máy lấy số tự động, máy cấp phát số thứ tự, máy lấy số xếp hàng tự động và thiết bị tra cứu thông tin hành chính công (một cửa điện tử) là thiết bị điện tử máy tính, bao gồm các linh kiện như 01 màn hình cảm ứng được kết nối với máy tính điều khiển và các thiết bị ngoại vi như (máy in nhiệt, máy quét đa tia, đầu đọc thẻ từ) với lợi ích mà các thiết bị mang lại: Hạn chế tình trạng chen lấn xô đẩy; Hạn chế tình trạng không công bằng người đến chờ trước nhưng đến lượt sau; Đem lại sự hiện đại, văn minh cho nơi sử dụng; Giảm thiểu nhân sự quản lý, hướng dẫn mọi người xếp hàng.

Việc xây dựng môi trường pháp lý cũng được quan tâm. Việc cung cấp dịch vụ công trên môi trường mạng cũng như việc xây dựng cơ sở hạ tầng thông tin, cơ sở dữ liệu, nguồn nhân lực phục vụ cho hoạt động dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn, hoạt động trao đổi, cung cấp thông tin giữa cơ quan nhà nước với tổ chức, cá nhân và hoạt động phục vụ lợi ích công cộng đã và đang được quan tâm thực hiện theo quy định. Do đó, ngoài việc cung cấp thông tin đầy đủ về quy trình, thủ tục của các dịch vụ công trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử (Khoản 2, Điều 8, Luật Công nghệ thông tin), để bảo đảm tính minh bạch của các dịch vụ công điện tử, việc quản lý và xác định danh tính công dân, doanh nghiệp và tổ chức tham gia dịch vụ công điện tử bảo đảm theo quy định.

Việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng, cơ quan thuế, ngân hàng trên địa bàn để thanh toán điện tử cho các dịch vụ công trực tuyến cần được kết nối nhịp nhàng bảo đảm môi trường giao dịch tin cậy và an toàn cho thanh toán phí dịch vụ. Việc thanh toán phí dịch vụ công điện tử liên quan đến vấn đề mở rộng cơ sở hạ tầng thanh toán điện tử liên ngân hàng, đặc biệt là bảo mật đường truyền truy cập dữ liệu tài khoản tiền gửi của khách hàng nhằm để cung cấp các công cụ trực tuyến thuận lợi cho quá trình thanh toán phí giao dịch, giúp tăng cường sự tiện lợi và bảo vệ người tham gia giao dịch khỏi các rủi ro tài chính đã được thực hiện theo quy định, trên địa bàn huyện chưa ghi nhận trường hợp nào gặp sự cố trong quá trình thực hiện.

Trên địa bàn đang đẩy mạnh việc giao dịch được thực hiện và việc thanh toán phí dịch vụ thành công thì người sử dụng dịch vụ sẽ nhận được tin nhắn và/hoặc email về việc thanh toán phí. Ngoài trách nhiệm tự bảo mật tài khoản và chịu trách nhiệm nếu để xảy ra mất mát do rò rỉ thông tin từ phía người tham gia các giao dịch trực tuyến, việc các quy định pháp lý về thủ tục, trình tự xử lý khiếu nại và chính sách bảo hiểm giao dịch bảo đảm. Từ 01/01/2021 đến 30/10/2021, trên địa bàn huyện chưa ghi nhận trường hợp nào thông tin không chính xác hoặc nghi ngờ phạm pháp, lừa đảo hoặc vi phạm khác cần quy định về phong tỏa tài khoản, khóa truy cập tài khoản, ngừng cung cấp dịch vụ hoặc lập hồ sơ gửi cơ quan công an hoặc áp dụng các biện pháp ngăn chặn khác.

Như vậy có thể đánh giá chất lượng dịch vụ công trực tuyến được cung cấp và trang bị bảo đảm việc thực hiện các quy định về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh năm 2021 và những năm tiếp tiếp theo trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

3.1.4. Lợi ích của việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo

Trên địa bàn huyện triển khai các dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 3, 4 có nghĩa là công dân có thể giao tiếp với chính quyền 24/24 giờ trong ngày, tại bất cứ đâu có kết nối internet. Các giao dịch trong quá trình xử lý hồ sơ và cung cấp dịch vụ được thực hiện trên môi trường mạng. Việc thanh toán lệ phí và nhận kết quả được thực hiện trực tiếp tại cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ. Như vậy, công dân, tổ chức chỉ phải đến duy nhất 1 lần để thanh toán lệ phí (nếu có) và nhận kết quả được thực hiện trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan, đơn vị.

Việc áp dụng dịch vụ công điện tử giúp Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện và 19 xã, thị trấn giảm tải được áp lực công việc, giải quyết công việc nhanh hơn, thuận tiện, khoa học hơn. Qua đó, người dân được hưởng thụ dịch vụ thuận lợi, tiết kiệm chi phí cũng như thời gian đăng ký, làm các thủ tục hành chính. Đặc biệt là tránh được tệ nạn nhũng nhiễu, quan liêu, phiền hà từ những cán bộ công quyền. Bên cạnh đó, một số dịch vụ công phổ biến, liên quan nhiều tới công dân được cung cấp ở mức độ 3, 4 và cho phép người sử dụng thanh toán lệ phí (nếu có) được thực hiện trực tuyến. Việc trả kết quả có thể được thực hiện trực tuyến, gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến người sử dụng (dịch vụ công trực tuyến mức độ 4).

So với việc thực hiện Dịch vụ hành chính công truyền thống với việc sử Dụng dịch vụ công trực tuyến có những lợi ích sau:

- Một là: Tạo điều kiện tiện lợi cho nhân dân và doanh nghiệp trong việc đề nghị cơ quan nhà nước cung ứng dịch vụ công mà mình đang đề nghị, mà còn giảm áp lực giấy tờ công việc lên các cơ quan quản lý nhà nước.

- Hai là: Cá nhân, tổ chức khi đăng ký dịch vụ công trực tuyến sẽ giảm thời gian gửi/ nhận hồ sơ, giảm thời gian và tiết kiệm được chi phí đi lại.

- Ba là: Tăng cường tính minh bạch của các cơ quan cung cấp dịch vụ. Với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc cung cấp thông tin về trạng thái hiện tại của quy trình giải quyết hồ sơ là hoàn toàn có thể (cung cấp thông tin hồ sơ đang thực hiện ở phòng nào? đang được giải quyết ở bước nào? có thể xem kết quả giải quyết đến đâu, chậm ở đâu…).

- Bốn là: Hiệu quả kinh tế cho cả người sử dụng dịch vụ và cơ quan cung cấp dịch vụ, do đó có thể tiết kiệm thời gian, công sức, cắt giảm các chi phí đi lại, chi phí văn phòng phẩm.

3.2. Tổng hợp ý kiến của công dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến

Trong số công dân đến làm việc hầu hết cho rằng có biết đến việc dịch vụ công trực tuyến để thực hiện các thủ tục hành chính nhưng do không quen sợ sai sót nên tôi đến nhờ cán bộ tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả của xã làm giúp. Một số người dân khác hoàn toàn không biết có dịch vụ công trực tuyến; việc tiếp cận còn tâm lý e ngại, nếu có biết cũng không biết sử dụng bằng cách nào. Đây cũng là suy nghĩ của một bộ phận người dân đến làm TTHC tại bộ phận một cửa. Nhiều người cho rằng, liên quan đến đất đai, nhà cửa rất phức tạp nên cứ phải đến tận nơi mới yên tâm.

Một ý kiến khác cho rằng do sở thích đến thẳng xã để gặp cán bộ nộp hồ sơ giấy, nhân tiện trao đổi thông tin, hỏi thêm các vấn đề chưa biết để hoàn thiện hồ sơ. Không ít ý kiến nhận thức rằng hồ sơ trên giấy có gì sai thì còn sửa, riêng điện tử khi gửi thì không biết có đến không, sợ mất hồ sơ, nhất là những loại hồ sơ giấy tờ quan trọng như đất đai, nhà cửa.

Đa số ý kiến người dân cho rằng do chưa biết đến dịch vụ công trực tuyến nên khi đi giải quyết thủ tục hành chính vẫn có thói quen mang theo giấy tờ, quy trình thực hiện thủ tục hay việc điền thông tin vào mẫu đơn, tờ khai khá phức tạp. Gần đây, qua nghe thông tin tuyên truyền trên loa truyền thanh, đã hiểu về lợi ích của việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Khi đến xã được cán bộ Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả hướng dẫn, hỗ trợ đăng ký tài khoản để gửi hồ sơ trực tuyến nên không cần phải mang theo giấy tờ mỗi khi làm thủ tục hành chính nữa. Các hồ sơ thủ tục đều được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện hơn. Sau khi được hướng dẫn, đã có thể tự gửi được thủ tục hành chính và nhận kết quả một cách nhanh chóng. Những lần sau, có thể thực hiện các thủ tục hành chính tại nhà mà không phải đến tận nơi để nộp và nhận kết quả, qua đó giúp tôi tiết kiệm chi phí và thời gian đi lại.

Một số công dân đã sử dụng dịch vụ công trực tuyến thành công sau khi được hướng dẫn có cảm nhận việc gửi hồ sơ trực tuyến rất thuận tiện và an toàn, không phức tạp như ban đầu vẫn nghĩ. Người dân khẳng định sẽ không còn hiện tượng giảm phiền hà, sách nhiễu khi tham gia thực hiện dịch vụ công trực tuyến khi giải quyết thủ tục hành chính và đã biết lợi ích “5 không” rõ ràng đối với người dân: Không tiếp xúc trực tiếp khi thực hiện thủ tục; không cần đến cơ quan hành chính nhà nước; không chứng từ giấy; không giới hạn thời gian và không giới hạn địa điểm thực hiện.

Một số ý kiến đề xuất, kiến nghị trước tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay, việc đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 có vai trò quan trọng, vừa đảm bảo hoạt động của cơ quan Nhà nước được liên tục thông suốt, vừa thực hiện công tác phòng, chống dịch. Từ đó tiết kiệm thời gian, chi phí của tổ chức, cá nhân; đồng thời công khai, minh bạch hoạt động của các cơ quan Nhà nước. 

3.3. Đề xuất giải pháp nâng cao sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo

3.3.1. Các giải pháp cơ bản để nâng cao sử dụng dịch vụ công trực tuyến đối với cơ quan, đơn vị cung cấp dịch vụ công trực tuyến thuộc huyện

Tăng cường chỉ đạo, quán triệt tất cả lãnh đạo các cơ quan, đơn vị phải quyết tâm chỉ đạo cán bộ, công chức, viên chức trong việc sử dụng hệ thống CNTT đã được đầu tư như: Phần mềm quản lý văn bản và hồ sơ công việc, phần mềm chỉ đạo điều hành của chủ tịch UBND, UBND huyện, trang thông tin điện tử, thư điện tử công vụ, dịch vụ công trực tuyến... để phục vụ xây dựng chính quyền điện tử, CCHC.

Đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy, tăng cường đào tạo, phổ cập về tin học, kỹ năng sử dụng internet cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân, nhằm nâng cao hiệu quả mức độ sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ cao. Tiếp tục thông tin, truyền thông, tuyên truyền vận động dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến một cách hiệu quả hơn. Nên có cán bộ công chức hướng dẫn; tập trung vào những thủ tục có số lượng hồ sơ phát sinh cao, nhất là phải yêu cầu các cơ quan, đơn vị khối nhà nước tăng cường sử dụng trước. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND & UBND bố trí công chức hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến khi đến đây thực hiện thủ tục hành chính.

Định kỳ kiểm tra việc thực hiện các quy định về tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Tuần Giáo, tối thiểu mỗi năm một lần, thời điểm tốt nhất là khoảng đầu quý III hàng năm.

Văn phòng HĐND & UBND thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công của tỉnh tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Tuần Giáo, trên cơ sở báo cáo tổng hợp của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện báo chủ tịch UBND các xã, thị trấn chỉ đạo, chấn chỉnh, giải quyết, xử lý những hạn chế trong việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến để thực hiện thủ tục hành chính. Có một biện pháp khá hiệu quả là Chánh văn phòng gửi ảnh chụp báo cáo tình hình, kết quả giải quyết hồ sơ đơn vị tiếp nhận và xử lý hồ sơ lên Zalo – Nhóm Chánh văn phòng và các Chủ tịch UBND các xã, thị trấn, như vậy vừa là thông báo kết quả, qua đó những Chủ tịch UBND xã, thị trấn có tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến đạt thấp cũng biết để chỉ đạo, đôn đốc, xử lý. Việc đăng công khai như vậy cũng có tác dụng tích cực quyết tâm cải thiện vị trí trong “bảng xếp hạng” của huyện.

3.3.2. Các giải pháp cơ bản để nâng cao sử dụng dịch vụ công trực tuyến đối với cơ quan, đơn vị cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại các xã, thị trấn

Thực hiện đẩy mạnh tuyên truyền về dịch vụ công trực tuyến đến 100% khu dân cư và người dân trên địa bàn bằng nhiều hình thức. Trong đó, tuyên truyền trọng tâm về lợi ích của dịch vụ công trực tuyến trên hệ thống loa truyền thanh của xã; gửi thông báo hướng dẫn sử dụng dịch vụ công trực tuyến tới tất cả các Bí thư chi bộ, Trưởng khối, bản để phổ biến, quán triệt trong các cuộc họp, sinh hoạt khu dân cư. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận và làm quen với việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, để người dân hình thành thói quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến là điều không phải “một sớm một chiều” có thể làm được mà phải kiên trì tuyên truyền, giải thích.

Phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị nhằm triển khai sâu rộng, có hiệu quả dịch vụ công trực tuyến, nỗ lực khắc phục khó khăn, quyết liệt trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện, luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm và sẵn sàng đồng hành với người dân. Lựa chọn, bố trí cán bộ, công chức có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kinh nghiệm, kỹ năng giao tiếp ứng xử tốt, có tinh thần trách nhiệm cao, thái độ, tác phong phục vụ để làm việc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Để người dân biết, hiểu, tin và thực hiện các thủ tục hành chính bằng hình thức trực tuyến, song song với việc tăng cường hoạt động truyền thông về sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát cán bộ Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ người dân đăng ký tài khoản, nộp hồ sơ trực tuyến và liên kết với ngân hàng để người dân thanh toán lệ phí hồ sơ qua QR-Code. Đa số người dân trên địa bàn không có điều kiện tiếp xúc nhiều với máy tính, điện thoại thông minh nên rất bỡ ngỡ khi tiếp cận với dịch vụ công trực tuyến, đa số đều chọn hình thức nộp hồ sơ trực tiếp. Do đó, phải giải thích, hướng dẫn từng người lập tài khoản, thao tác gửi hồ sơ qua mạng, kiên nhẫn, kiên trì “hạn chế làm thay”. Công chức trực tiếp “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn người dân thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường mạng nhằm giúp người dân hiểu và thành thạo kỹ năng tạo lập, gửi hồ sơ trực tuyến. Bên cạnh đó, thường xuyên rà soát, đơn giản hóa và cắt giảm các thủ tục không cần thiết để tạo thuận lợi tối đa cho người dân. Từ đó gỡ bỏ tâm lý “ngại khó”, giúp người dân quen với việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến và chủ động thực hiện gửi, theo dõi quá trình giải quyết thủ tục hành chính qua mạng chứ không đến trụ sở để nộp hồ sơ giấy nữa. Việc này đồng thời giúp giảm khối lượng công việc cho đội ngũ cán bộ xã, góp phần thực hiện cải cách hành chính.

Người đứng đầu xã nêu cao vai trò gương mẫu, trách nhiệm trong chỉ đạo, kiểm tra; đội ngũ cán bộ cập nhật mọi kiến thức, kĩ năng để hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Mặc dù cơ sở vật chất như máy móc, thiết bị (máy tra cứu, máy lấy số tự động, máy tính, máy in, máy quét) đã được đầu tư lắp đặt, tuy nhiên trong quá trình thực hiện cần khắc phục các lỗi vặt trong quá trình thực hiện, những hỏng hóc nhỏ, đường truyền chậm… để tạo điều kiện cho việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ trực tuyến. Quan tâm bảo trì hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ, có tính cập nhật cao, đảm bảo an toàn và đáp ứng hoạt động truy xuất thông tin nhanh chóng, hiệu quả, đẩy mạnh.

3.4. Kết quả, hiệu lực, hiệu quả mang lại:

- Hiệu lực, hiệu quả về kinh tế - xã hội: Nhận định những mặt mạnh cũng như điểm yếu trong việc cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương ngày càng phát triển. Đưa ra một số kiến nghị để nâng cao cải cách hành chính góp phần phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

- Hiệu quả trong công tác giải quyết thủ tục hành chính trên địa bàn: Thực hiện các quy định trong việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Tuần Giáo, khai thác tối đa cơ sở vật chất, trang thiết bị bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, phát huy hiệu quả hệ thống dịch vụ công trực tuyến, nâng cao hiệu lực hiệu quả cơ quan công quyền; tạo niềm tin ngày càng sâu sắc của người dân đối với chính quyền địa phương.

4. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:

- Góp phần tìm hiểu và nhận thức những tác động trực tiếp của việc nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến; nếu thực hiện có hiệu quả, tạo chuyển biến tích cực cho công tác cải cách thủ tục hành chính.

          - Làm Tài liệu tham khảo cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND & UBND huyện Tuần Giáo; các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Tuần Giáo để triển khai Giải pháp công tác;

          - Góp một phần vào nâng cao chất lượng công tác cải cách hành chính và phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn huyện Tuần Giáo.

5. Kiến nghị, đề xuất:

- Kiến nghị chính quyền các xã, thị trấn quan tâm nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến, phối hợp với Văn phòng HĐND & UBND, Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện, các cơ quan, đơn vị liên quan vận dụng tham mưu trình cấp có thẩm quyền cụ thể giải pháp nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến nhằm cải thiện điểm số theo tiêu chí đánh giá cải cách hành chính.

- Kiến nghị Huyện ủy, HĐND & UBND huyện tiếp tục quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát; phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành đoàn thể huyện quan tâm đến công tác cải cách hành chính nói chung và nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến nói riêng góp phần làm cho tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn ngày càng ổn định và phát triển hơn.

- Các cấp có thẩm quyền quan tâm công tác cải cách hành chính, trong đó đặc biệt chú trọng tới nâng tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến làm cho đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện.

Xem thêm