Trong điều kiện kinh phí chi thường xuyên khó khăn, eo hẹp. Việc tự khắc phục, tự sửa chữa, tự cài đặt máy tính, laptop là rất cần thiết. Dưới đây là một số mẹo giúp người sử dụng máy tính tiết kiệm chi phí khắc phục và thời gian chờ đợi. Tất nhiên chúng ta phải cân đối giữa dành thời gian khắc phục và giải quyết công việc của mình để hợp lý nhất. Ngoài ra việc tự cài đặt, sửa chữa còn giúp nâng cao tính bảo mật, tính riêng tư của máy tính cá nhân.
Khởi động Bios
Ghost lại máy khi bị lỗi win là cách để khôi phục nhanh và giữ được những phần chương trình riêng của người dùng đã cài thêm như autocad, microstation, mapinfo, dự toán... với điều kiện máy phải có file ghost đã được tạo từ trước. Có nhiều cách để ghost lại máy tính, trước đây hay dùng đĩa Hiren's Boot CD để thực hiện. Đĩa Hiren's Boot CD được các chuyên gia nâng cấp dần theo thời gian với nhiều tính năng để sửa chữa phần mềm máy tính, quét virus, đặt lại mật khẩu... Bây giờ USB Boot vừa tiện lợi, nhỏ gọn, dễ tạo với chi phí thấp.
1. Tạo USB Boot, USB Ghost cho Windows: Việc tạo USB Boot cũng khá đơn giản, chỉ tạo một lần và dùng mãi mãi, USB dung lượng từ 1 GB trở lên, format USB về chuẩn FAT32, Tool để format, định dạng cho USB. Nên dùng USBFormat, link tải tại đây!, công cụ để tạo khả năng boot cho USB: grub4dos.zip, bộ công cụ để boot và chỉnh sửa máy tính: Hiren's BootCD 15.2. Việc tạo USB Boot được hướng dẫn khá tỉ mỉ và có hình ảnh minh họa rất sinh động, có thể xem tại đây. 2. Tạo file Ghost trên máy tính "To Image" đặc trưng bởi "to" trong tiếng anh, có nghĩa là "tới, đến", (ổ C) tới (ổ D): Có thể hiểu đơn giản là việc nén ổ cài đặt win (thường là ổ C) lại thành một file để lưu giữ trong ổ dữ liệu (ổ D hoặc ổ E), ta gọi file lưu giữ win "chuẩn" (có thể cài đầy đủ các phần mềm cần dùng sau đó rồi mới ghost để sau này ghost lại win đỡ phải cài đặt các phần mềm hay các chương trình nhiều), đến khi win bị lỗi thì dùng Hiren's Boot lấy file ghost đã lưu thay thế bản lỗi hiện tại trên ổ cài đặt win (thường là ổ C), có người gọi là "bung" file ghost. Có một điều chú ý chọn ổ để thay thế phải chắc chắn là ổ chạy win nếu không ghost nhầm ổ dữ liệu là mất dữ liệu. Khi ổ win vẫn lỗi mà ổ dự liệu cũng bị thay thế bằng cài đặt win vào. Bây giờ hãy khởi động máy tính bằng đĩa Hiren's Boot CD hoặc USB ghost đã được tạo như trên, việc khởi động máy tính chạy bằng USB cũng phải thiết lập theo các thương hiệu máy, nếu không máy cứ khởi động và chạy thẳng vào win. Nội dung này sẽ để hướng dẫn ở phần dưới. Trở lại cách tạo file ghost như sau, ở đây là hướng dẫn cách tạo file Ghost trên máy tính bằng Norton Ghost: Sau khi máy tính khởi động vào được Dos Programs, chọn Backup Tools -> Norton Ghost ->Ghost (Normal), khởi động của Norton Ghost , nhấn phím Enter để OK, Từ Local--> Partiton --> To Image, lựa ổ đã cài đặt win (chọn phân vùng) cần tạo file Ghost rồi chọn OK, chọn ổ (phân vùng) để lưu file Ghost, nhập tên file Ghost tại ô File Name, sau đó chọn Save, tiếp theo sẽ chương trình sẽ cảnh báo và hỏi có ghost không, chuyển sang OK để chọn, Hộp thoại Compres image, có các lựa chọn High hoặc No hoặc Fast, chọn High - cao, cho nhanh... và quá trình ghost chạy. Có một lưu ý nếu chọn đúng ổ cần tạo file gost thì ở Source Partition: tên ổ (C) nguôn, dung lượng...; tại Destination file: ổ đích (D), (E) để lưu file ghost, việc này phải chú ý trước khi chọn Fast hoặc High. Có một hướng dẫn khá đầy lại có file ghost sẵn (nếu tin tưởng) thì tải về "bung" ghost để dùng tại đây. 3. "Bung" file Ghost trên máy tính "From Image", khong phải là "to" nữa mà là "from" từ ổ D (lưu file ghost, có đuôi GHO (viết hoa) để thay thế ổ C (đang bị lỗi): Có thể hình dung đơn giản là việc giải nén file ghost (Win chuẩn) đã lưu thay thế win lỗi hiện tại ổ cài win. Quá trình cũng tương tự như tạo file ghost ở phần trên. Khi đã chạy được Norton Ghost, từ Local--> Partiton --> From Image, các bước thực hiện tiếp theo như trên. Nếu file ghost chuẩn chạy đúng win lỗi tại ổ c hiện tại được thay thế bằng bộ win "chuẩn" đã lưu giữ. Thấy trên mạng có bài này tương đối kỹ nội dung là Hướng dẫn cách ghost Windows 7 bằng USB. Tuy nhiên cách "bung" win nào cũng tương tự, vấn đề là phải khởi động máy tính chạy Hiren's Boot. 4. Khởi động máy tính chạy Hiren's Boot: Muốn tạo file ghost để giữ lại bản win "theo máy", loay hoay mãi không thể vào được Hiren's Boot, tham khảo cách dùng phím tắt như "Vào BIOS, truy cập BIOS máy tính, Laptop thông dụng Hp, Asus, Acer, Vaio, Dell, Lenovo..." , tại đây hướng dẫn để "Truy cập chế độ BIOS bằng cách nhấn và giữ phím F2 khi khởi động máy" VAIO, tuy nhiên cũng không được. Máy cứ khởi động thẳng đến Windows để làm việc, có trường hợp cứ cắm USB vào là máy khởi động thẳng USB, nhìn màn hình kiểu như lỗi win. Đối VAIO (máy khác không biết) có nút ASSIST màu đỏ, nghĩa tiếng anh là hỗ trợ không biết nó có giống Google assist không? nhưng đã là nút Assist thì phải hỗ trợ, vấn đề là hỗ trợ như thế nào:
Truy cập Bios
Truy cập BIOS Đang tắt máy nhấn ASSIST --> giữ F2, khởi đầu những lựa chọn quan trọng nhất cho khởi động là ở đây. Cài đặt thứ thự khởi động, đang cần để khởi động bằng USB boot: Tab "Boot": chọn legacy để sang chế độ ghost, bình thường là UEFI, trước đó tại tab security, dòng Secure Boot, đổi sang Disable (bình thường là Enable). Một số máy khác, mục Boot Mode --> Enter --> PgDn ( chọn Legacy ) --> Enter --> F4 ( Save and Exit ) --> Enter. Lúc này máy trông như bị lỗi win (màn hình tối đen), không ấn điều khiển gì được. Tắt máy bằng cách nhấn giữ phím Power, để chuẩn bị cho việc khởi động USB boot hoặc Đĩa Hiren's Boot CD. Khởi động USB boot ( Boot bằng USB ) Đang tắt máy nhấn ASSIST --> giữ F11 Máy đang ở Dos Programs, gõ lệnh "ghost" enter để vào chương trình Norton Ghost của USB, tiến hành tạo file ghost hoặc "bung" file ghost theo hướng dẫn trên. (Có máy chọn Window 7 mini --> Enter - để vào chương trình). Chạy lại hệ điều hành của máy Sau khi dùng USB boot xong mà muốn mở lại hệ điều hành của máy thì thực hiện lại như sau: Vào Boot : Đang tắt máy nhấn nhấn ASSIST --> giữ F2: lựa chọn các tab liên quan về chế độ "bình thường" và lưu lại F10 (Save and Exit), chọn Yes. Một số thứ mặc định: Tab Security, Secure Boot: Enable; Tab Boot, boot Mode: UEFI; External Device boot: Disabled... --> Boot một số máy: Ở mục Boot Mode --> Enter --> PgUp ( chọn UEFI ) --> Enter --> F4 ( Save and Exit ) --> Enter.
