1. Khó khăn trong công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị
- Ý thức về quy hoạch, xây dựng theo quy hoạch chưa được nhất quán và thường trực trong các cơ quan quản lý Nhà nước, cơ chế quản lý chưa nghiêm. Các vi phạm xây dựng đô thị chưa được xử lý kịp thời và thiếu kiên quyết…Còn tình trạng nể nang, né tránh hoặc bỏ qua đối với các vi phạm.
- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực công tác của cán bộ trực tiếp làm công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị ở một số đơn vị còn hạn chế, dẫn đến lúng túng trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm.
- Công tác tham mưu, phối hợp, đôn đốc kiểm tra, xử lý vi phạm của các phòng ban, đơn vị và chính quyền địa phương chưa thật sự hiệu quả.
- Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa sâu rộng và đạt hiệu quả như mong muốn. Một số xã, phường chưa huy động được cả hệ thống chính trị lẫn nhân dân địa phương cùng tham gia vào hoạt động quản lý này.
- Ý thức của một bộ phận người dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động xây dựng chưa cao, cộng đồng dân cư chưa phát huy vai trò giữ gìn kiến trúc cảnh quan đô thị.
2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị
2.1 Nâng cao chất lượng đồ án quy hoạch
Để nâng cao chất lượng đồ án quy hoạch, cần có sự tập trung nguồn lực thích đáng về nhân lực, vật lực. Cụ thể, để gắn kết được nguồn vốn ngân sách của Nhà nước, nguồn vốn đầu tư của doanh nghiệp với các mục tiêu chủ yếu, cần xác định lại các loại hình quy hoạch và sự phối hợp giữa các loại hình đó. Cần quán triệt các yêu cầu sau:
- Quy hoạch chi tiết xây dựng cần phải được thành lập trên cơ sở điều tra, đánh giá đầy đủ hiện trạng sử đụng đất và được xây dựng trên nền bản đồ địa chính để đảm bảo các dự án được phân chia phù hợp với phân khu chức năng trong đồ án quy hoạch chi tiết đó.
- Quy hoạch có tính định hướng cao trong chiến lược xây dựng phát triển và quản lý đô thị. Trên cơ sở các định hướng chiến lược phát triển tổng thể và các ngành, lĩnh vực, chính quyền các đo thị xây dựng các chính sách, biện pháp, cơ chế thực hiện các định hướng chiến lược phát triển của đô thị, lập và tổ chức chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ quy hoạch trong từng giai đoạn.
- Xác định danh mục các dự án theo thứ tự ưu tiên đầu tư và đưa ra các chính sách ưu đãi để kêu gọi đầu tư. Đối với diện tích quy hoạch các công trình công cộng nhưng chưa có nguồn vốn đầu tư thì có thể thu hồi đưa vào khai thác sử dụng với mục đích khác trong thời hạn xác định để tạo vốn tái đầu tư trong tương lai.
- Nhân lực thực hiện công tác lập quy hoạch hiện nay đã và đang là vấn đề cần được quan tâm. Ngoài vấn đề thiếu cán bộ làm công tác quy hoạch, thì lực lượng làm công tác quy hoạch chịu sức ép rất lớn từ phái địa phương, đôi khi phương án quy hoạch thể hiện ý chí của lãnh đạo địa phương hơn là xuất phát từ những dự báo và từ những quan điểm khoa học. Do đó, ngoài việc đào tạo cán bộ làm công tác quy hoạch đồng thời cũng có những biện pháp nâng cao nhận thức của lãnh đạo các địa phương về công tác lập và thực hiện quy hoạch. Phải có chương trình và kế hoạch duy trì và thu hút các nguồn vốn nhằm động viên, khuyến khích cán bộ quản lý và nhân dân chung tay xây dựng đô thị.
2.2 Xây dựng quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị
- Phân rõ trách nhiệm chính quyền đô thị trong việc tổ chức thực hiện quy hoạch, quản lý quy hoạch, quản lý xây dựng theo quy hoạch được duyệt. Trách nhiệm của chính quyền phải bao gồm các chức năng: kiểm tra, kiểm soát, điều chỉnh, cải thiện…
- Quy hoạch phạm vi quản lý chung cho toàn đô thị cũng như xác định địa bàn các khu vực đặc thù, khu bảo vệ tôn tạo, khu cải tạo chỉnh trang, khu vực xây dựng mới, khu phát triển mở rộng, khu vực có yêu cầu ưu tiên quản lý, khu vực cần có những quy chế đặc biệt… để xây dựng quy chế quản lý thích hợp cho từng đối tượng, phạm vi quản lý. Ngoài ra cũng cần có những quy định đối với các khu vực chưa có quy hoạch. thiết kế đô thị được duyệt.
- Quy đinh rõ việc quản lý thực hiện theo quy hoạch được duyệt, quản lsy cảnh quan kiến trúc đô thị cho từng khu vực theo tính chất như: khu vực mới phát triển, khu vực bảo tồn. khu vực khác của đo thị, khu vực giáp ranh nội, ngoại thành và các khu vực có yêu cầu quy chế quản lý riêng.
- Quy định rõ trách nhiệm của chính quyền đô thị và các cơ quan chuyên môn liên quan trong tổ chức, chỉ đạo, theo dõi, thực hiện quy hoạchđô thị, xác định các khu vực,tuyến phố ưu tiên chỉnh trang; xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch những nơi chưa có quy hoạch, khu vực cần điều chỉnh quy hoạch, thiết kế đô thị .
Nêu rõ những yêu cầu bắt buộc về kiến trúc: chỉ giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng, cao độ nền nhà, cao độ hè phố, số tầng tối đa, độ cao mỗi tầng…đối với từng công trình xây dựng theo từng tuyến phố riêng biệt.
2.3 Nâng cao vài trò của cộng đồng trong công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị
Lấy ý kiến cộng đồng là mội nội dung quan trọng bắt buộc phải thực hiện trong các đồ án quy hoạch nói chung và thiết kế đô thị nói riêng. Mục đích lớn nhất là khuyến khích và phát huy vai trò của cộng đồng trong việc xây dựng, giám sát và thực thi các đồ án quy hoạch, mang lại lợi ích thiết thực cho quy hoạch và quản lý đô thị. Các bước thực hiện đều lấy của cộng đồng, ngay từ khâu lập dự án. Vì mỗi dự án đều có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng về các mặt môi trường tự nhiên, xã hội, mật đô giao thông…
2.4 Xây dựng hệ thống thông tin địa lý GIS
Việc áp dụng GIS trong công tác quản lý quy hoạch đô thị mang lại hiệu quả và tính khả thi cao. Việc ứng dụng công nghệ sẽ giải quyết được các vấn đề sau:
- Quản lý tập trung các thông tin quy hoạch. Tạo môi trường đơn giản, thuận tiện cho việc khai thác, sử dụng các thông tin quy hoạch. Phục vụ nhanh chóng các nhu cầu về khai thác thông tin, tin học hóa quá trình giải quyết các thủ tục hành chính.
- Với lãnh đạo: cung cấp thông tin đa chiều, tổng hợp và thuộc nhiều chủ đề khác nhau, thông tin mang tính tri thức hỗ trợ việc ra quyết định.
- Với đơn vị quản lý quy hoạch xây dựng cung cấp một hệ thống thông tin thống nhất từ việc khởi tạo dữ liệu, quản lý cậ nhật dữ liệu đến các hình thức khai thác dữ liệu theo yêu cầu nghiệp vụ.
- Với các đơn vị có nhu cầu sử dụng thông tin quy hoạch xây dựng: được cung cấp thông tin về quy hoạch xây dựng theo chức năng nhiệm vụ của mình.
- Với cộng đồng: cung cấp một kênh tra cứu thông tin về quy hoạch xây dựng, thông tin về khu vực ở hoặc khu đất dự kiến sẽ đầu tư hoặc biết được trạng thái xây dựng của lô đất nhà mình như thế nào.
Biên tập từ nguồn http://www.xaydung.gov.vn